Μέχρι τα τέλη του περασμένου αιώνα εξακολουθεί να ισχύει και στα Πετροκέρασα η αρχαιοελληνική συνήθεια και παράδοση να χρησιμοποιείται δηλαδή πολλές φορές αντί άλλου επωνύμου, το πατρικό όνομα, όπως Μιχάλης Αθανασίου, Θανάσης Μαργαρίτη, Γεώργιος Αθανασίου, Μανώλης Θεοδώρου κλπ, μερικά από τα οποία επικράτησαν έως σήμερα ως επώνυμα, όπως Ανδριανού (δης), Αναγνώστου, Ζάχου, Θεοδοσίου, (παπα) Ιωάννου κα.
Από τις πρώτες τουλάχιστον δεκαετίες του 19ου αιώνα (1837) υπάρχουν και χρησιμοποιούνται πολλά από τα σημερινά Επώνυμα, όπως: Βριττάς ή Βριτούδια, Γεροσωτήρης, Δαμασκηνός, Καμπανάς, Καρτσιώτης, Κατσιαμούρης, Κουκλιάτης, Κουτσιμανής, Κυριαζής, Κωτινούδης ή Κώττας ή Κωνσταντίνου, Κωτούδης, Μπάτσαρης, Μουτζίκος, Νανάκος, Πατλακάς, Χορτιάτης κα.
Εκτός από τα πατρυδωνυμικά ονόματα (Δουμπιώτης, Θασίτης κλπ), πολλά επώνυμα προήλθαν από το είδος της εργασίας που έκανε ο κάτοχος του (Βλάχος, Καλαφάτης, Μαστρο(μάστορο)-γιάννης, Παπα-μανώλης, -στεργίου, -ιωάννου, Οικονόμος (ου), Χαλκιάς κλπ, ή από «παρατσούκλια» (ειρωνικά ή σκωπτικά παρωνύμια) όπως Αμανές, Καβάκας (ο πρώτος γιός του γερο-Γιάννου, επειδή ήταν πολύ ψηλός), Λιόντας – Λέοντας (ο δεύτερος επίσης γιός του γέρο-Γιάννου, επειδή ήταν παλικάρι), Φράγκος (ο τρίτος γιός και πάλι του γέρο-Γιάννου, επειδή ήταν ο πρώτος που φόρεσε φράγκικα- ευρωπαϊκά ρούχα), Πατσιάς κλπ.
Πάντως με εβδομήντα πέντε επώνυμα είναι γραμμένοι όλοι οι πατριώτες στα βιβλία των της κοινότητας Πετροκεράσων από το 1862 έως σήμερα. Από αυτά κάποια έχουν ήδη χαθεί (σημειώνονται με παύλα) λόγω έλλειψης αρρένων απογόνων ή αλλαγής επωνύμων. Έτσι οι Πετροκερασιώτες έχουν εξήντα πέντε περίπου επώνυμα:
Α: Ανδριανού, -Αθανασιάδης, -Αμανές, Αναγνώστου, Ανετούδης
Β: Βάσιος, Βαμβατήρας, -Βασιλικού, Βέης, Βλάχος, Βρεττάς
Γ: Γεροσωτήρης, Γεωργούδης, Γιαννούδης, Γρηγορούδης
Δ: Δαμασκηνός, -Δημητριάδης, Δουμπίωτης,
Ζ: Ζαγορογιάννης, Ζάχου
Θ: Θασίτης, Θεοδοσίου, Θεοδοσιάδης, Θωμάς, Θωμόπουλος
Ι: Ιωαννίδης
Κ: Καβάκας, Καλαφάτης, Καλούδης, Καμπανάς, Καραγιάννης, -Καραγκάνης, Καρτσιώτης, -Κανάκης, Κατσιαμούρης, Κοσμίδης, Κουκλιάτης, Κουμπουρέλος, Κουτσμανής, Κυριαζής, Κωτινούδης, Κωτούδης
Λ: Λαμπούδης, Λεϊνούδης, Λέκκας, Λέοντας (Λιόντας), Λειβαδιώτης
Μ: Μαλακούδης, Μαστρογιάννης, Μητράκος, Μήτσιος, -Μπασιούρης, Μπάτσαρης, Μουτζίκος
Ν: Νανάκος
Ο: Οικονόμου
Π: Παπαδέλης, Παπαδούδης, Παπαϊωάννου, -Παπαμανώλης, Παπαστεργίου, Πατλακάς,
Πατσιάς, Πιτσιόρλας, Πλαταμώνας
Ρ: -Ρηγούδης
Σ: Σαμάνης, Σκόνδρας
Τ: -Τσιτσικλής
Φ: Φιγκιώρης, Φράγκος
Χ: Χάιτας, Χαλκιάς, Χορτιάτης
Τέλος, υπάρχουν και κάποια επώνυμα που μνημονεύονται στο αρχείο της οικογένειας Κώττα και δεν υπάρχουν στα αρχεία της κοινότητας όπως: Θόκου, Θωμούδης, Κουκοβίνος, Κρομυδάς, Μαβρουδής, Μαργγέλος, Μοσχοπουλίδης, Ξινάς, Πασιούρης, Πάιφος, Πουλιάσης, (Μ)Πούτους και Σιουλτάνος.
Πηγές:
Καρτσιώτης, Μ. (1989). ΤΑ ΠΕΤΡΟΚΕΡΑΣΑ, Ιστορία, Λαογραφία, τομ. Γ΄ σελ. 176, Θεσσαλονίκη.
Κουκλίατης, Γ. (1997). Εφημερίδα ΟΜΒΡΙΑΝΟΣ, φύλλο 52.
Πρέπει να έχετε συνδεθεί για να σχολιάσετε.